2023'ün kitabı-filmi

"yılın kitabı-filmi" listesi artık bir gelenek (bkz. önceki yılların kazananları listesi). lafı dolandırmadan törene geçelim.

"2023'te okuduğum en iyi kitap" ödülü için adaylar şunlar oldu:

* Dalkey Arşivi-Flann O'Brien
* Kvaidan: Tuhaf Şeylere Dair Öyküler ve İncelemeler-Lafcadio Hearn
* Buz Sarayı-Tarjei Vesaas
* Sessizliğin Yanıtı-Max Frisch
* Yolcu ve Ayışığı-Antal Szerb

2015'te "Üçüncü Polis"iyle yine aday listesine girmiş Flann O'Brien büyük bir yazar. belki herkese hitap etmez ama Dalkey Arşivi'nde de ustalığını gösteriyor; din, bilim, edebiyat, felsefe, aşk, arkadaşlık, Joyce, İrlanda derken her şeyi öyle iyi iç içe sokmuş ki. Uzakdoğu mitlerinden, efsanelerinden, korku öykülerinden oluşan Kvaidan'da garip bir çekicilik var; "büyülü gerçekçilik mi arıyorsunuz, e buyrun" diye bağırıyor. Buz Sarayı, kaybolan bir kız çocuğunun üzerinden bir arkadaşlık ilişkisi anlatıyor gibi duruyor ama çok daha derin ve yoğun bir kitap (kitapta bir kapana kısılma bölümü var ki, şahane bir anlatım). Max Frisch, Sessizliğin Yanıtı'nda sıkı bir varoluş krizi anlatıyor. Yolcu ve Ayışığı da bir varoluş krizi romanı ama çok katmanlı ve müthiş bir küçük burjuvazi yaşamı eleştirisi. Antal Szerb, sıradan bir adamın çocukluğundan itibaren hayatını şekillendirişini, nostaljinin esiri olmasını, kimliğine başkaldırma mücadelesini nefis anlatıyor. hal böyleyken "2023'te okuduğum en iyi kitap ödülü", Yolcu ve Ayışığı'na...     

her seyrettiğim filme imdb'den not veririm: 10 üzerinden: 4-berbat, 5-kötü, 6-idare eder, 7-seyredilir, 8-iyi film, 9-10 zaten çok çok iyi film. aslında seyrettiğim filmleri her ay ayrı ayrı koyardım ama bu sene öyle bir takatim olmadı, hepsini topluca koydum. beni şaşırtan ve bir yandan da üzen şeyse bu sene 8 verdiğim tek bir film bile seyretmemiş olmam (çok garip olmuş gerçekten). belgesel, animasyon, dizi bakımından var 8'ler ama filmlerde en yüksek notum 7 olmuş. bir sürü 7'nin arasından seçim yapmak gerekti yani. buraya da o 7'ler arasından daha çok beğendiğim 4-5 tanesini aday olarak alıyorum:

* Killers of the Flower Moon (2023): 7/10
* The Man Without a Past (2002): 7/10
* Beautiful (1951): 7/10
* The Banshees of Inisherin (2022): 7/10
* One Week (1920): 7/10

tekrar gözümün önüne getirince bu filmlerin hepsinin birbirlerinden üstün ve zayıf oldukları yerler, bana verdikleri farklı lezzetler var. birbirlerinden çok az farkla ayırabilirim. fakat biraz da torpil geçerek -"o devirde" yapıldığını da düşünerek- Buster Keaton'ın sessiz filmi "One Week"i "2023'te seyrettiğim en film" seçiyorum. zaten Keaton filmleri sinemaseveri neredeyse hiç yarı yolda bırakmayacak filmler.

bu yıl filmde bulamadığımı belgeselde, dizide bulmuşum. bir sürü 8'lik iş seyretmişim. ama benim için en güzel belgesel Black, Not Gray: Ankara Rocks! (2016) (Gri Değil, Siyah: Ankara Rocks!) oldu. hey gidi Angara... dizide de Succession açık ara öne çıktı.