31 Aralık 2019

2019'un kitabı-filmi

"yılın sonu" demek, gelenekselleştirdiğimiz (2015'ten beri aksamamış) "yılın ödülleri"ni açıklamak da demek. bu listeler kişisel tarihim açısından önemli bence, o yüzden böyle sistemli biçimde tutmak heyecanlı aslında. o zaman "2019'da okuduğum en iyi kitap", "2019'da seyrettiğim en iyi film" ödüllerine kitaplarla başlayalım.

2018 Kasım-2019 Aralık tarihleri arasında, iş icabı değil tamamen kendi zevkim için okuduğum kitapların listesini çıkarmıştım. atladıklarım kesin oluyor ama yıl içinde "kitabi" başlığı altında çok düzenli şekilde tuttuğum bir liste bu (13 sene olmuş! bir sürü insana da ilham kaynağı olduğunu duyuyorum, hayatta övünebileceğimiz şeylerdendir!). öne çıkanlar, "2019'da okuduğum en iyi kitap" ödülü için adaylar şunlardı:

* Denemeler - Montaigne
* Mephisto - Klaus Mann
* Kesik Kafa Inocencio Onesto - Juan Octavio Prenz
* Lenin - Lars T. Lih

"ne boş laflar", "neden bu kadar geç okudum", "tam zamanında okudum"... Denemeler, insanda bu duyguların hepsini birden uyandırabilen ender kitaplardan sanırım. bazı kısımları çağdışı tabii ama genel olarak bir adamın oturup hayatla sohbet etmesini, hayatla net biçimde yüzleşmesini sevdim ben.

Kesik Kafa Inocencio Onesto, "çok iyi" değil belki ama ama "iyi" kitap. aday listesine girmesinin sebebi de bu aslında: Juan Octavio Prenz'in kurduğu "büyülü gerçekçi" dünya, zihnin bir köşesinde çıkmayan bir yer ediyor. daha ne olsun.

Lenin çok hacimli olmamasına rağmen siyasi biyografinin iyi örneklerinden. kendisini zaten beğendiğimiz Lenin beyi beğenmek için yeni sebepler de bulabiliyor insan.

Mephisto, aslında daha okurken "yılın kitabı olur" dediğim bir kitap oldu. sahiden de yıl sonuna kadar onu geçen başka kitap olmadı kafamda. nasıl olsun? Klaus Mann, çok iyi bir oyuncunun ruhunu, sanatını, hayatını nazilere usul usul satışını o kadar şahane anlatıyor ki. üstelik aslında bir ruh halini, bir zihinsel durumu gösterdiği için mevzu sınırları aşıyor, evrensel bir hal kazanıyor; kitaba koyduğu notta "bu kitaptaki bütün kişiler, insan tiplerini temsil eder, portrelerini değil" derken demek istediği şey mesela türkiye'ye bakınca çok daha iyi anlaşılıyor. beri yandan kitap bir gerçeğe de dayanıyormuş: kitabın kahramanı bir dönem Mann’ın kız kardeşiyle de evli kalmış oyuncu Gustaf Gründgens. hatta kitap çıkınca, nazilerle işbirliği yapıp almanya’nın en büyük oyuncuları arasına giren Gründgens’in kişilik haklarının ihlali gerekçesiyle dava açılmış, kitap toplatılmış, çok uzun süre yasaklı kalmış. neticede Mephisto "2019'da okuduğum en iyi kitap" ödülünü net biçimde kazandı (alkışlar, alkışlar...). Klaus Mann beyi yürekten kutluyoruz.



gelelim film ödülüne... her seyrettiğim filme imdb'den not veririm: 10 üzerinden: 4-berbat, 5-kötü, 6-idare eder, 7-seyredilir, 8-iyi film, 9-10 zaten çok çok iyi film. her ay seyrettiklerimi "seyir defteri" başlığıyla bloga da aktarıyorum. 2019 aday listesi şöyle (söz konusu ayda en yüksek puanı almış filmler bunlar. misal iki tane 8'lik film varsa, o ay afişini koyduğum film kazanıyor):

Ocak: A Twelve-Year Night (2018): 7/10
Şubat: Bohemian Rhapsody (2018): 6/10
Mart: O.J.: Made in America (belgesel) (2016): 8/10,
          Queen: Rock the World (belgesel) (2017): 8/10
Nisan: Schindler's List (1993): 7/10
Mayıs-Haziran: The Dresser (1983): 7/10
Temmuz-Ağustos: What Happened, Miss Simone? (belgesel) (2015): 8/10
Eylül-Ekim: Parasite (2019): 9/10
Kasım: Dunkirk (2017): 7/10
Aralık: Who Killed Little Gregory? (belgesel) (2019): 8/10,
            The Last Hangover (2018): 8/10


filmden önce belgesel dalı... bu sene belgesel dalında özel ödülü Who Killed Little Gregory? kazandı. 1984'te, 4 yaşındayken öldürülen küçük Gregory'nin katilinin peşinde geçen yıllar çok tuhaf, epeyce rahatsız edici bir hikaye ortaya çıkarıyor. iyi kurgulanmış belgeselde suç, adalet, aşk, nefret, aile, yalan, gizem, kötü hukukçuluk, medyanın gücü, medyanın çirkinliği ne ararsan var... 

bu sene 9'luk tek film olduğu için "2019'da seyrettiğim en iyi film" ödülü için tarihin en rahat seçimlerinden biri söz konusu aslında. Parasite uzun zamandır seyrettiğim en iyi film. üzerine o kadar çok şey yazıldı ki, uzun uzun tekrara gerek yok ama ben sınıf meselesini, hayatın tam içindeki sınıfsal mücadeleyi bu kadar iyi anlatmasını çok beğendim. şahane metaforlarıyla, şahane gözlemleriyle ufuk açıcı bir film Parasite. Bong Joon Ho'yu tebrik ediyor, "bozma bu çizgiyi" diyoruz. (yönetmenin teşekkür konuşmasını dinleriz, salon alkışlarla inler...)



30 Aralık 2019

seyir defteri / aralık 2019

The Bar (2017): 4/10

The Lighthouse: (2019): 3/10

Asterix: The Secret of the Magic Potion (2018): 7/10

Joker (2019): 7/10

Marriage Story (2019): 6/10

Special Correspondents (2016): 6/10

Ad Astra (2019): 7/10

Rambo: Last Blood (2019): 6/10

Who Killed Little Gregory? (2019): 8/10

The Irishman: In Conversation (2019): 7/10

The Irishman (2019): 7/10

Kız Kardeşler (2019): 6/10

Be Here Now (2015): 8/10

The Dirt (2019): 6/10

The Ruins (2008): 5/10

A Primeira Tentação de Cristo (2019): 6/10

The Last Hangover (2018): 8/10



Sunderland 'Til I Die (2018): 7/10

Manhattan (1979): 5/10

Pavyon (2019): 7/10

Kitabi: 06.XI.2018 - 31.XII.2019

Olağanüstü Bir Gece - Stefan Zweig
Sığıntılar - Slavomir Mrozek
Gitmek/Yola Çıkış - Jean-Luc Nancy
Montaigne - Stefan Zweig
Uzun Yürüyüş - Ayhan Geçgin
Denemeler - Montaigne
Bedel - Arthur Miller
Stefan Zweig - Hartmut Müller
Zerdüşt ve Kraliçe - Serhat Soyşekerci
Godot'yu Beklerken - Samuel Beckett
Mephisto - Klaus Mann
Mozart ve Deyyuslar - Anthony Burgess
Troçki İstanbul’da - Ömer Sami Coşar
Martı - Anton Çehov
Zidane'ın Melankolisi - Jean-Philippe Toussaint
Nora-Bir Bebek Evi - Henrik Ibsen
Masanın Altında - Roland Topor
Beterotu - Pınar Öğünç
Kesik Kafa Inocencio Onesto - Juan Octavio Prenz
Kitapçı Mendel - Stefan Zweig
Hayalet Yazar - Philip Roth
Milena'ya Mektuplar - Franz Kafka
Lenin - Lars T. Lih
1890'larda İstanbul - F. Marion Crawford
Mathilda - Mary Shelley
Cennette Bir Şeytan - Henry Miller
Gülünesi Aşklar - Milan Kundera
Haçsız Haçlılar - Arthur Koestler
Mart Menekşeleri - Philip Kerr
Konfidenz - Ariel Dorfman

----------------------
* Denemeler - Montaigne
* Mephisto - Klaus Mann
* Kesik Kafa Inocencio Onesto - Juan Octavio Prenz
* Lenin - Lars T. Lih



--
blog notu: blogu açtığımda bir kasım ayıydı o yüzden okuduğum kitapları tuttuğum "kitabi" kasım'dan kasım'a uzanıyordu. bu sene artık bunu değiştirmeye, ocak'tan-aralık'a bir listeye dönmeye karar verdim. bu da tarihsel bir dönüşüm notu olarak burada dursun.

02 Aralık 2019

seyir defteri / kasım 2019

Maradona in Mexico (2019): 7/10

Ready or Not (2019): 6/10

Bikram: Yogi, Guru, Predator (2019): 6/10

Klaus (2019): 7/10

Dunkirk (2017): 7/10


Terrified (2017): 5/10

Haunt (2019): 4/10

Downsizing (2017): 5/10

Brij Mohan Amar Rahe (2017): 4/10

05 Kasım 2019

seyir defteri / eylül-ekim 2019

The Nutty Professor (1996): 4/10

Focus (2015): 5/10

Sommeren '92 (2015): 5/10

Rocketman (2019): 6/10

Midsommar (2019): 4/10

El Camino: A Breaking Bad Movie (2019): 6/10

Toy Story 4 (2019): 7/10

Parasite (2019): 9/10


Avengers: Endgame (2019): 6/10

In This Corner of the World (2016): 7/10

Shakespeare in Love (1998): 6/10

The World's End (2013): 6/10

Between Two Ferns: The Movie (2019): 7/10

Hedefim Sensin (2018): 6/10

To the Bone (I) (2017): 6/10

My Way: The Rise and Fall of Silvio Berlusconi (2016): 5/10

ReMastered: Massacre at the Stadium (2019): 7/10

Couples Retreat (2009): 5/10

It (2017): 7/10

04 Eylül 2019

seyir defteri / temmuz-ağustos 2019

Ailecek Saskiniz (2018): 4/10

Diana: In Her Own Words (2017): 7/10

Operation Finale (2018): 6/10

Year One (2009): 6/10

The Maus (2017): 3/10

7 Años (2016): 7/10

The Break-Up (2006): 5/10

What Happened, Miss Simone? (2015): 8/10




To All the Boys I've Loved Before (2018): 4/10

The Invitation (2015): 4/10

Bird Box (2018): 6/10

Don't Breathe (2016): 7/10

1922 (2017): 5/10

The Perfection (2018): 5/10

Get Out (2017): 7/10

Bomb Scared (2017): 6/10

26 Years (2012): 5/10

Mephisto (1981): 7/10

The Ritual (2017): 4/10

Forgotten (2017): 7/10

Hitler - Eine Karriere (1977): 7/10

Being Napoleon (2018): 3/10

The Accountant of Auschwitz (2018): 7/10

Winning (2016): 5/10

ReMastered: Devil at the Crossroads (2019): 7/10

George Harrison: Living in the Material World (2011): 7/10

How the Beatles Changed the World (2017): 7/10

Trainer! (2013): 7/10

The Emperor's New Groove (2000): 5/10

Bobby Robson: More Than a Manager (2018): 6/10

Hotel Mumbai (2018): 5/10

02 Temmuz 2019

seyir defteri / mayıs-haziran 2019

The Dresser (1983): 7/10


Dumbo (2019): 5/10

Heavy Trip (2018): 3/10

The Making of 'Amadeus' (2002): 7/10

Blade Runner 2049 (2017): 5/10

Hamlet (1990): 7/10

Capernaum (2018): 7/10

Romulus & Remus: The First King (2019): 5/10

The General (1926): 7/10

Vice (2018): 7/10

Us (2019): 4/10

The Wild Bunch (1969): 7/10

The Maltese Falcon (1941): 6/10

Wag the Dog (1997): 7/10


Fyre (2019): 7/10

The Command (2018): 7/10

Caddyshack (1980): 5/10

Long Shot (2017): 5/10

02 Mayıs 2019

seyir defteri / nisan 2019

The Corpse of Anna Fritz (2015): 5/10

Three Identical Strangers (2018): 7/10

Phantom Thread (2017): 5/10

Ralph Breaks the Internet (2018): 6/10

Henry V (1989): 6/10

Arctic (2018): 6/10

The Mule (2018): 6/10

Schindler's List (1993): 7/10



Touch of Evil (1958): 6/10

Philadelphia (1993): 7/10

Brawl in Cell Block 99 (2017): 3/10

Glass (2019): 4/10

01 Nisan 2019

seyir defteri / mart 2019

Mirage (2018): 6/10

Hititler (2003): 7/10

Aquaman (2018): 5/10

The Old Man & the Gun (2018): 5/10

O.J.: Made in America (2016): 8/10



Triple Frontier (2019): 4/10

Babamin Ceketi (2018): 2/10

Queen: Rock the World (2017): 8/10

Leaving Neverland (2019): 7/10

Bobby Fischer Against the World (2011): 7/10

Creed II (2018): 5/10

Shoplifters (2018): 6/10

Mary Queen of Scots (2018): 6/10

08 Mart 2019

seyir defteri / şubat 2019

Organize İşler: Sazan Sarmalı (2019): 5/10

Velvet Buzzsaw (2019): 5/10

First Reformed (2017): 5/10

Widows (2018): 4/10

Bohemian Rhapsody (2018): 6/10



Mary Shelley (2017): 5/10

The Favourite (2018): 6/10

Climax (2018): 6/10

Green Book (2018): 6/10

08 Şubat 2019

seyir defteri / ocak 2019

The Clovehitch Killer (2018): 5/10

Polar (2019): 6/10

Champions (2018): 7/10

The Wailing (2016): 6/10

Halloween (1978): 6/10

A Star Is Born (2018): 6/10

Bohemian Rhapsody (2018): 6/10

The Man in the Iron Mask (1998): 7/10

A Twelve-Year Night (2018): 7/10



Lake Bodom (2016): 3/10
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...